W POLITYCE opublikowaliśmy Ranking jakości życia w polskich miastach o statusie powiatu (jest ich 66). W wydaniu drukowanym nie mieliśmy miejsca na wyjaśnienie szczegółów metodologicznych ani prezentację źródeł danych. Informacje te prezentujemy poniżej.
Wybierając kryteria naszego badania jakości życia, za wzór przyjęliśmy ranking pod nazwą „Better Life Index”, przygotowywany przez OECD, organizację zrzeszającą najlepiej rozwinięte państwa świata. Wyróżnia ona dziesięć kategorii, ilustrujących różne aspekty jakości życia. Są nimi warunki mieszkaniowe, dochody, praca, wspólnota, edukacja, środowisko, społeczeństwo obywatelskie, zdrowie, zadowolenie z życia i bezpieczeństwo. Do tych dziesięciu kategorii postanowiliśmy dodać jeszcze jedną, którą nazwaliśmy jakością samorządu. Badanie POLITYKI dotyczy miast, gdzie jakość życia zależy także od decyzji podejmowanych przez lokalnych polityków.
Dla każdej kategorii wybraliśmy od dwóch do czterech różnych kryteriów. Przykładowo: dla pracy były nimi stopa bezrobocia i wskaźnik aktywności zawodowej, a dla edukacji – wydatki na oświatę w przeliczeniu na mieszkańca, średni wynik egzaminu gimnazjalnego z języka polskiego i matematyki oraz odsetek dzieci w wieku 3-4 lata, chodzących do przedszkoli. W przypadku każdego kryterium miasto z najlepszym wynikiem otrzymywało 100 punktów, a to z najgorszym – 0 punktów. Dla innych miast wyliczaliśmy wartość pośrednią. W przypadku większości kryteriów (np. liczba lekarzy, frekwencja w wyborach, przeciętne wynagrodzenie) za najlepszy uznawaliśmy wynik najwyższy. Jednak w przypadku liczby samobójstw, stopy bezrobocia czy masy odpadów najlepszy był oczywiście wynik najniższy.
Następnie obliczaliśmy średnią arytmetyczną dla kryteriów w obrębie danej kategorii. Natomiast na koniec wyciągnęliśmy średnią z wyników dla wszystkich jedenastu kategorii i tak powstał ostateczny Indeks Jakości Życia. Teoretycznie maksymalny jego wynik to 100 punktów, a minimalny – 0 punktów. W rzeczywistości najlepsze w rankingu miasto (Warszawa) zdobyło 70,3 pkt., a najgorsze, czyli Wałbrzych, ma dokładnie 27,9 pkt.
Oto lista wszystkich kryteriów (wraz ze źródłem danych):
-
WARUNKI MIESZKANIOWE: powierzchnia użytkowa mieszkania na osobę (GUS); zadowolenie z warunków mieszkaniowych (Diagnoza Społeczna)
-
DOCHODY: przeciętne wynagrodzenie (GUS); dochody budżetu miasta na mieszkańca (Pismo Samorządu Terytorialnego „Wspólnota)
-
PRACA: stopa bezrobocia (GUS); wskaźnik aktywności zawodowej (Narodowy Spis Ludności 2011)
-
WSPÓLNOTA: relacja samobójstw do liczby mieszkańców (powiatowe Komendy Policji); zaufanie do innych ludzi (Diagnoza Społeczna)
-
EDUKACJA: wydatki na oświatę w przeliczeniu na mieszkańca (GUS); odsetek dzieci w wieku 3-4 lat objętych wychowaniem przedszkolnym (GUS); średni wynik z egzaminu gimnazjalnego w częściach: język polski i matematyka (Okręgowe Komisje Egzaminacyjne)
-
ŚRODOWISKO: odsetek mieszkańców korzystających z oczyszczalni ścieków (GUS); masa odpadów zmieszanych przypadająca na mieszkańca w ciągu roku (GUS)
-
SPOŁECZEŃSTWO OBYWATELSKIE: poziom działalności na rzecz społeczności lokalnej (Diagnoza Społeczna); frekwencja w wyborach samorządowych z 2010 r. (Państwowa Komisja Wyborcza)
-
ZDROWIE: liczba lekarzy w przeliczeniu na mieszkańca (GUS); zadowolenie ze stanu zdrowia (Diagnoza Społeczna)
-
ZADOWOLENIE Z ŻYCIA: satysfakcja z życia (Diagnoza Społeczna); poziom szczęścia (Diagnoza Społeczna)
-
BEZPIECZEŃSTWO: liczba przestępstw w przeliczeniu na tysiąc mieszkańców (GUS); zadowolenie ze stanu bezpieczeństwa w miejscu zamieszkania (Diagnoza Społeczna)
-
JAKOŚĆ SAMORZĄDU: wydatki na kulturę w przeliczeniu na mieszkańca (GUS); wydatki na obsługę długu publicznego jako odsetek wydatków budżetu miasta (GUS); poziom dofinansowanie z Unii Europejskiej w perspektywie 2007-2013 w przeliczeniu na mieszkańca (GUS); długość ścieżek rowerowych w relacji do powierzchni miasta (GUS)
Dane z GUS pochodzą z roku 2012 lub 2013. Dane z Diagnozy Społecznej to średnia wyników badań z lat 2000-2013.
Komentarze: 10
Dodaj komentarz »