Sopot, Warszawa, Kraków – tu się żyje najlepiej

Sopot, Warszawa, Kraków znalazły się w czołówce rankingu miast pod względem jakości życia, jaki przygotowaliśmy wspólnie z Akademią Górniczo-Hutniczą. Czy jednak rzeczywiście te miasta są najlepszymi miejscami do życia?

Wielkość nie ma znaczenia

Wystarczy spojrzeć na kolejne ośrodki – w pierwszej dziesiątce znalazły się jeszcze Poznań, Rzeszów, Gdańsk, Wrocław, Opole, Gdynia, Olsztyn. Obok największych metropolii miasta, które jeszcze nieco ponad dekadę temu były skazywane na degradację – Rzeszów i Olsztyn, stolice najbiedniejszych regionów Polski, bardzo dobrze prezentują się nie tylko w naszym rankingu. Rzeszów należy do małej grupy miast, które powiększają swoją ludność i zachowają ten potencjał jeszcze w nadchodzących dekadach.

Opole także jest jakby przeciwieństwem swojego, nękanego rozlicznymi problemami rozwojowymi, regionu. Miasto lokuje się wysoko nie tylko w naszym rankingu jakości życia, od lat także znajduje się w czołówce rankingu zamożności samorządów w kategorii miast wojewódzkich prof. Pawła Swianiewicza i „Wspólnoty”. W tym roku uplasował się na drugim miejscu, za Warszawą. W awansie z trzeciej pozycji rok wcześniej pomogła brutalna aneksja cześć podopolskich gmin, dzięki której miasto nie tylko powiększyło obszar i wzmocniło się ludnościowo, ale także dostało nowego, bogatego podatnika – elektrownię Opole.

Wymiary jakości życia

Oderwijmy się jednak od indeksu głównego naszego rankingu, bo – jak podkreślają nasi eksperci z AGH – jakość życia to sprawa złożona i jest wypadkową wielu czynników. Dlatego również indeks główny ma charakter syntetyczny i powstał z analizy dziesięciu kategorii: edukacja, czas wolny, mieszkania, samorząd, praca, środowisko, społeczność, bezpieczeństwo, zdrowie i komunikacja. Wybór kategorii był zgodny z podobnymi opracowaniami z innych krajów, podobnie podczas doboru wskaźników badacze posługiwali się rekomendacjami metodycznymi OECD i Joint Research Center Komisji Europejskiej. Indeks główny jest średnią ważoną indeksów dla poszczególnych kategorii.

Warto przyjrzeć się dokładniej pomiarom szczegółowym, bo pokazują, że wysoka pozycja w rankingu ogólnym może być wypadkową zupełnie odmiennych czynników. Po prostu każde miasto jest inne. Warszawa oferuje dostęp do najlepszego rynku pracy w Polsce, za cenę jednak astronomicznych kosztów mieszkań. Olsztyn jest biedniejszy, ale z kolei oferuje znakomite warunki środowiskowe i tańsze mieszkania. Kraków ma dobry rynek pracy, świetną ofertę edukacyjną, ale ciągle boryka się z problemami środowiskowymi.

Ranking osobisty

W rezultacie uśredniony indeks ogólny nie musi być zgodny z osobistymi preferencjami konkretnych osób – dlatego przygotowaliśmy „osobisty” wariant rankingu, który umożliwia modyfikację wag dla poszczególnych kategorii. Jeśli ktoś przedkłada jakość środowiska nad ofertę pracy, może odpowiednio przesunąć suwaki i sprawdzić, jak wówczas wyglądałoby interesujące miasto w porównaniu z innymi.

Zapraszamy do samodzielnych eksploracji i komentarzy. Mamy nadzieję, że nasz ranking zostanie wykorzystany w debatach nabierającej tempa kampanii wyborczej. Odpowiednio wykorzystany, może być narzędziem racjonalizacji debat. Okazją do pierwszej dyskusji wyników będzie konferencja „Jakość życia w polskich miastach” organizowana 17 września w auli Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, tydzień później, 25 września, zapraszamy do siedziby POLITYKI w Warszawie na debatę o polskich miastach w ramach Festiwalu Nauki.

Ogłoszeniu wyników rankingu POLITYKI i AGH towarzyszy publikacja wydania specjalnego „Twoje miasto, twój wybór”, kompendium wiedzy o polskich miastach i samorządzie na czas kampanii wyborczej i zbliżających się wyborów.